Mooi is de natuur langs de Strijensche Haven met zicht op het vlakke land genaamd Hoeksche Waard. Kenmerkend voor dat landschap zijn de strakke lange landwegen zo nu en dan omzoomd door slanke hoge bomen.
Bomen waarover je verwonderde dat ze de watersnoodramp hebben overleefd. Het was toch de combinatie van stormvloed op de Noordzee en springtij 1 februari 1953 ?
De dijken waren niet bestand tegen het extreem hoge zeewater. Het water van de vloed was echter brak en niet zout leerde ik later van mijn oudere neef Piet.
Mijn moeder en haar zuster (tante Dits) gingen om de paar weken naar Strijensas om mijn opa, die toen al een aardig eindje in de zeventig was, te helpen. Juist die dag was ze daar toen het water kwam. Wat ze kon stelde ze boven veilig, wachtend op haar vader die buitenshuis was. Opa bleek met zijn roeiboot anderen te hulp te zijn geschoten.
Toen hij eindelijk terug kwam was het water al bijna tot een meter onder de verdieping gestegen. Hij meerde daar ook af.
Mijn vader, thuis achtergebleven, was gekluisterd aan de radio. Met zijn hoofd bij het kattenoog, luisterde hij naar berichten over de ramp. Hevig ongerust over zijn vrouw deed hij een beroep op zijn broer. Samen gingen zij met zijn auto naar Dordrecht alwaar beiden werden tegen gehouden.
Het rampgebied was afgesloten vanwege mogelijke plunderaars. Opvang Watersnoodramp
Hier stopte de vroegere bus, gekleurd als chocolade-vla en met stompe neus, model Amerikaanse schoolbus, onderweg naar Strijensas.
De houten ophaalbrug (1908) bij de sluis van Strijensas was door het water zodanig verzwakt dat de bussen er niet meer konden passeren.
De nieuwere bussen, grijs van kleur en een slag kleiner, trouwens ook niet.
Voortaan liepen we vanaf de Steenplaats naar opa. Wel een mooie wandeling.
Alternatieven:
› Fluistervaren
› Cabinerit
Strijen ook wel Strien genoemd. De naam Strien is afkomstig van de gelijknamige rivier, een belangrijke handelsroute tussen de grote rivieren Schelde, Maas en Rijn. Als oudste gemeente van de Hoeksche Waard is Strijen rijkelijk voorzien van de meest uiteenlopende monumenten.
Op de gemeentelijke monumentenlijst staan een kleine zeventig objecten. Zo zijn diverse woningen in de Kerkstraat tot monument uitgeroepen,
maar zijn bijna evenzoveel fraaie boerderijen en bijvoorbeeld enkele bunkers in de Mariapolder in de lijst opgenomen.
Een elftal monumenten hebben inmiddels het predicaat ‘Rijksmonument’, waaronder de Nederlands Hervormde Kerk in Cillaarshoek,
het Knipscheerorgel van de Gereformeerde Kerk aan het Spui en het ophaalbruggetje met sluis in Strijensas.
commons.wikimedia.org/wiki/User:Io_Herodotus" 01102019 page is deleted De Striene was een water dat tot in de late middeleeuwen liep tussen de toenmalige beddingen van de rivieren de Schelde en de Maas.
De naam wordt in verband gebracht met het woord 'strijken' en met het Latijnse woord stria, dat 'gleuf' of 'geul' betekent.
Er wordt ook verband gelegd met het woord 'struinen', dus 'lopen zonder een vaste richting aan te houden', wat zou kunnen wijzen op een onduidelijk of veranderlijk beloop van het water
Voor het eerste kwart van de 13e eeuw was de Striene een nog bestaande scheepvaartroute van de Schelde naar de Maas, maar bij de verdere uitbreiding landinwaarts van de steeds grotere zeearmen is het beloop sterk aangetast.
Rond 1250 werd de Striene doorbroken door de uitbreiding van een zeearm die op dat moment nog maar 30 jaar bestond, het latere Haringvliet.
Sluizen op een kier
Na de vernietigende Sint-Elisabethsvloed in 1421 zijn de waterlopen in de Maas- en Rijndelta drastisch gewijzigd en werd het water de Striene van de kaart geveegd.
De Binnenbedijkte Maas begint in het westen bij het dorp Westmaas, waar zij ruim 300 meter breed is en circa 1 meter diep. De bodem is hier erg zacht en modderig.
Ter hoogte van Mijnsheerenland loopt de bodem snel af naar meer dan 10 meter (hier is in het verleden zand weggezogen) tot een gat van 18 meter diep.
De oeverzones blijven overigens ondiep met steil aflopende taluds. Na dit diepe gedeelte loopt de bodem heel snel weer op, om vervolgens een stuk van enkele
kilometers te krijgen waar het weer zeer ondiep en modderig is en nog steeds vrij breed blijft.
Na dit stuk maakt de Binnenmaas een bocht naar het noorden en wordt het water smaller en geleidelijk aan dieper.
De diepte neemt toe van ongeveer 1,5 meter naar 3 meter bij het recreatieoord. Hier maakt het water weer een bocht naar het oosten richting Maasdam.
Dit smallere stuk tussen de 120 en 150 meter breed blijft vrij constant van diepte met een gemiddelde van iets meer dan 3 meter. Hier en daar loopt de diepte op tot 4,5 meter. Bij Maasdam eindigt de Binnenmaas in een kom waar ruim 1,5 meter staat.
Deze kom heeft een doorsnede van ruim 400 meter. Vandaar loopt de Boezemvliet die via een gemaal uitmondt in de Oude Maas.
Het meer heeft verder geen verbinding met andere binnenwateren, m.a.w. men kan hiervandaan niet de rest van Nederland per vaarwater bereiken.
Het Oude Land van Strijen is uitgeroepen tot natuurreservaat voor weidevogels en foeragerende wintergasten (ganzen). Veel gronden zijn inmiddels al in handen van Staatsbosbeheer.
In het natte grasland vinden weidevogels volop wormen, insecten en ander voedsel (anders dan op het akkerland van de kleigronden).
De Maasdam van de Holland Amerika Lijn was een vrachtschip omgebouwd tot passagiersschip en om de passagiers tegemoet te komen uitgerust met stabilisatie vinnen. Mijn tantes die op reis waren naar hun geemigreerde zuster in Canada zijn naar verluidt echter nog nooit zo (zee-)ziek geweest.
Een collega telegrafist had op die boot handenvol werk aan telegrammen van de passagiers.
Piet de Best voer op de Rotterdam zoals bekend ook van de Hal. Toen hij oom Janus vertelde dat hij op dat grote schip het kompas aflas en aan het roer stond wilde de laatste dat maar niet geloven. Nee het was niet verzonnen.
Mijn eerste reis als assistent was op de Grebbedijk ook van de Holland Amerika Lijn.
Maasdam heeft zijn geografische naam te danken aan de dam die hier in de rivier de Maas werd gebouwd in de 13e eeuw.
De Binnenbedijkte Maas is een overblijfsel van een oorspronkelijke loop van de Maas, die door geschiedkundigen
de Romeins-Middeleeuwse Maas wordt genoemd. Dit water kwam bij (het toen nog niet bestaande) 's-Gravendeel
de huidige Hoeksche Waard binnen, en vervolgde zijn weg aan de westkant van Oud-Beijerland (dat toen ook nog niet bestond)
richting Brielse Maas. Deze loop werd in de 13e eeuw stroomopwaarts bij Hedikhuizen en stroomafwaarts bij Maasdam afgedamd.
De afdamming bij Westmaas volgde op een later tijdstip. Vanaf toen stroomde de Maas via de huidige Afgedamde Maas richting
de Merwede die zich verder stroomafwaarts splitste in de Oude Maas en de Noord. Door het afdammen van de zuidelijke tak
van de Maas en het aanleggen van een lange ringdijk ontstond de Groote of Hollandsche Waard die doorsneden werd door de
restgeul van de Maas. Dijkdoorbraken tijdens de Sint Elisabethsvloed en in de jaren erna hadden tot gevolg dat grote delen
van de Groote of Hollandsche Waard onder water kwamen te staan. Het deel tussen Westmaas en Maasdam bleef gespaard, oostelijker
is door erosie de ligging van de Maas tussen Maasdam en Geertruidenberg volledig uitgewist. De Binnenbedijkte Maas ligt daarom
thans volledig geïsoleerd in een polderlandschap.
Het einde van de fietstocht was de winkel van tante Marie aan de haven. Warenhuis was een betere benaming. Net voor de laatste bocht was de vroegere kuiperij van opa, waar hij mede eigenaar van was.
Een kuiperij is een werkplaats waar houten kuipen en vaten of tonnen gemaakt worden. Met zijn schip vervoerde hij de wilgentenen die hij na een paar dagen verblijf, in de Biesbosch 'geoogst' had. Mijn moeder vertelde, dat op de kuiperij, van de dikkere wilgentakken hoepen werden gemaakt. De hoepen werden om tonnen geklemd zoals haringtonnen en botervaten.
Opa werd door tante Marie van veel praktische zaken als broodbeleg en benodigdheden voor zijn huishouden uit de winkel voorzien.
Voor mij werd een heerlijk naar leer ruikende schooltas gekocht en van de vele dropjes kon ik natuurlijk niet afblijven!
De foto hiernaast is afkomstig van de website SERC Oude foto's van Nederland. Ook deze foto: De winkel van tante Marie
Al vóór de Sint-Elisabethsvloed van 1421 lag op de plaats van het huidige Puttershoek een dorpje, Hoecke geheten.
Deze naam was waarschijnlijk afgeleid van de vrij scherpe bocht ("de hoek") die de dijk rond de Groote of Hollandsche Waard hier maakte.
Na de Sint-Elisabethsvloed kwam het land in de handen van de heren van Putten, die het in leen gaven aan een ambachtsheer.
The remaining chimney and building of a large scale demolished old sugar factory plant were given the status of national monument.
Bron: Bart van Damme Tot in de 19e eeuw was Puttershoek een klein en afgelegen dorp, waar de voornaamste bron van inkomsten het biezensnijden was.
In 1912 werd echter een grote suikerfabriek in het dorp gebouwd, waardoor door het dorp iedere herfst een kenmerkende zoete geur dreef.
Deze geur was afkomstig uit de pulpdrogerij en was bij krachtige wind tot op vele tientallen kilometers te ruiken.
Vanwege het seizoenswerk van de suikerfabriek kwamen ook arbeiders uit Noord-Brabant en Zeeland naar Puttershoek.
Het behoudend Nederlands-hervormde dorp kreeg door de komst van de Brabanders voor het eerst sinds het begin van de Tachtigjarige Oorlog,
toen onder leiding van Lumey de Geuzen na de inname van Den Briel ook een einde aan het katholicisme in de Hoeksche Waard maakten,
weer een kleine katholieke gemeenschap. Deze katholieke arbeiders woonden tijdens de bietencampagne op het terrein van de Suikerfabriek en
mochten jarenlang hun mis houden in een stenen werkplaats op het fabrieksterrein. Nadat een toenemend aantal Noord-Brabantse arbeidersgezinnen in
Puttershoek en omgeving was komen wonen, werd in de jaren 1960 een stenen kerk elders in het dorp gebouwd, een van de twee katholieke kerken
die de Hoeksche Waard rijk is.
Eind 2004 is de suikerfabriek gesloten. De suikerproductie is overgeplaatst naar de fabrieken in Hoogkerk bij Groningen en Dinteloord.
In april 1940, tijdens de Tweede Wereldoorlog, werd het hoofdkwartier van de zogenaamde Groep Kil, een Nederlandse legereenheid ter grootte
van een brigade, in Puttershoek gevestigd.
Groepscommandant reservekolonel Van Andel en zijn chef-staf kapitein Michael Rudolph Hendrik Calmeyer – de latere staatssecretaris van Defensie –
commandeerden de Groep Kil. Deze eenheid was verantwoordelijk voor de verdediging van het zuidfront Vesting Holland in de Hoeksche Waard
en het Eiland van Dordrecht, waaronder de verdediging van de Moerdijkbruggen viel. Ruim vier dagen hield de Groep Kil ondanks vele tegenslagen die verdediging vol, tot de groep zich 13 mei 1940 naar
het westen terugtrok.
Na de watersnood van 1953 werden vrijwel alle huizen op het direct aan de Oude Maas gelegen Weverseinde afgebroken om die dijk op deltahoogte
te kunnen brengen.
Alleen de 16e-eeuwse haven (de kleinste open haven van Nederland)[bron?], het Schouteneinde en het stukje oude dorpskern rond
de Arent van Lierstraat/Kerkstoep zijn bewaard gebleven.
Hier staan onder andere het oude gemeentehuis van Puttershoek, waarop het wapen (drie zwarte Franse lelies op een schild van zilver)
nog te zien is, en het oude postkantoor "Springende Peert" (met trapgevel en gevelsteen), dat herinnert aan de tijd dat Puttershoek een pleisterplaats
was op de postweg van Rotterdam naar Antwerpen.
Ook bezienswaardig is korenmolen De Lelie aan de Molendijk en de oude dokterswoning op Schouteneinde 28. Gemeentelijke haven Puttershoek
Puttershoek is ook via het water goed te bereiken door haar ligging aan de Oude Maas. Er zijn geen beperkingen in de doorvaarthoogte.
Maar omdat de haven aan de rivier ligt en er altijd aanslibbing voorkomt, zijn binnenlopende schepen verplicht te peilen.
De haven heeft een openbare laad- en loskade. De totale kadelengte is 240 meter,
waar schepen van maximaal 100 meter lengte aan mogen afmeren. Bij het afmeren is melding bij de gemeente verplicht. Er wordt havengeld geheven.
Vanuit de haven van Puttershoek vaart de voetveer Puttershoek-Groote Lindt.
Veerhuys
Het Veerhuys destijds het cafe van Kees Verkerk zijn ouders. Kees Verkerk en Ard Schenk verkregen als schaatskampioenen wereldfaam! Het Veerhuys is nog altijd het café van 'Ceessie'.
Door de dijkverzwaring na de watersnoodramp in 1953 moesten veel huizen in Puttershoek worden gesloopt. Het scheelde een haar, maar het Veerhuys uit 1629 werd gespaard.
De winkel van tante Marie is wel opgeofferd aan de voornoemde dijkverhoging.
De drie kinderen van tante Marie Leo, Piet en Riet zijn hun eigen weg gegaan. Leo nam jarenlang deel aan de zeeverkenners. Op zijn uitnodiging ben ik zomer 1963 mee met hen gaan varen naar de Biesbosch. Daar kon ik rustg studeren (voor mijn Mulo examen) en vissen tewijl Leo steeds druk doende was de boot te verankeren. Er was daar toen nog groot verval door het getij. Een heerlijke vakantie.
Een jaar later logeerde ik weer bij tante Marie em maakte kennis met Arie Smit de verloofde van Riet. Hij heeft mij toen meegenomen naar de Boompjes in Rotterdam alwaar ik bij de waterschout mijn monsterboekje verkreeg. Ik kon daarmee aanmonsteren op de Fedala, een coaster van Dammers en van der Heide, waar mijn oom voor werkte en die voor mij een plek op de boot bemiddeld had. De Fedala en Mathilde waren omgebouwd tot koelschepen en voeren om de week op Dublin Ierland.
Op vrijdag 3 juni 2016 sprak ik (AUTEUR: Henk van den Heuvel) met Dirk Snaaijer, eigenaar van Café het Veerhuys te Puttershoek. Dit is wat Dirk mij vertelde:
Ik ben eigenaar van het pand. Ik heb het overgenomen van de familie Maasdam uit Capelle ad IJssel. Zij hebben er een jaar ingezeten, als opvolgers van de familie Verkerk. Familie Maasdam had al drie cafés in Capelle, hier liep het wat minder, er heerst een andere mentaliteit. Ik ben een echte Puttershoeker, ik ben hier geboren en getogen. Op mijn tiende ben ik al in het café terechtgekomen, het begon als een geintje. Lees verder »
Het originele tegeltableau van Ard en Ceessie is gemaakt door Piet van Dorp. Een politieagent uit Rotterdam, in zijn vrij tijd schilderde hij plateaus.
Hij was fan van Cees Verkerk, zodoende is hij er aan begonnen. Van deze zijn er drie of vier in omloop. Deze in het café is een replica.
Er hing ooit een echte, deze is meegenomen door Adri.
We hebben er wel een foto van gemaakt, vervolgens is in Gran Canaria deze replica gemaakt.
Nog altijd is hier een overtocht mogelijk naar de andere zijde van de Oude Maas per voetveer.
Die vaartocht verklaart ook de aanwezigheid van het café, ooit een herberg. Op de gevel hangt een informatiebord, geschonken door de ANWB.
Daar staat alles op:
De naam Puttershoek voert terug tot de vroege middeleeuwen. Bij een bocht in de zeedijk lag hier het gehucht Den Hoecke.
Hoeck is een oud woord voor bocht. Later kwamen deze streken in handen van de heeren van Putten. Vandaar Puttershoek.
Andere verbanden zijn: een hoeck is een oude vishaak, de hoek omgaan betekent het zeegat uitvaren en de lokale ambachtsheer
heette Pieter. Wellicht werd Pietershoeck verbasterd tot Puttershoek.
Flicr: Meer foto's Puttershoek
Het leek zo'n kleine maatregel, toen in januari de Haringvlietsluizen open werden gesteld om zout Noordzeewater het zoete Haringvliet in te laten
stromen. Maar uiteindelijk moeten ecosystemen in heel West-Europa daarvan profiteren.
Een verhaal over waarom het Haringvliet de "voordeur van Europa" is."Echt?! Dat is fantastisch nieuws! De voordeur van het stroomgebied van de Rijn
gaat eindelijk open." Dat was de reactie die André Breukelaar, visexpert van Rijkswaterstaat, ontving toen hij in het buitenland vertelde dat de sluizen van het Haringvliet op een kier zouden worden gezet,
waardoor zout Noordzeewater het Haringvliet in zou kunnen stromen. Inmiddels is het ruim vijf maanden geleden dat de sluizen van het Haringvliet - in beheer bij Rijkswaterstaat - regelmatig een stukje
worden opengezet, waardoor het zoute zeewater de voormalige zeearm in kan stromen.
De eerste trekvissen, zoals zalm en forel, maken nu gebruik van het opengestelde Haringvliet om uiteindelijk in de Rijn, verder stroomopwaarts, voor nageslacht te zorgen.
Ook de paling krijgt door het zogeheten Kierbesluit de kans om het Haringvliet op te trekken.
Stichting Deltawerken Online
Video: Haringvlietsluizen
Home
